Wie bent u en waar kennen Bijlmerianen u van?
‘Ik ben Murat Isik, 40 jaar, schrijver. In mei 2017 kwam mijn roman Wees onzichtbaar uit waarin ik terugkeer naar de Bijlmer van de jaren tachtig en negentig. Het is het verhaal van een Turks-Nederlandse jongen die in een overlevingsstrijd voert op drie fronten: een wijk die verloedert, het gezin dat wordt getiranniseerd door zijn vader én op school waar hij gepest wordt. Een belangrijk personage is dus de Bijlmer zelf, waar ik zelf ben opgegroeid in de flat Fleerde.’
Wat betekent de Bijlmer voor u?
‘Mijn thuis, de plek waar we als gezin wortelden na turbulente jaren in Turkije en Duitsland. Maar ook opgroeien in een opgegeven wijk. In mijn boek vertel ik de onbekende geschiedenis van de Bijlmer en haal zo de negatieve vooroordelen onderuit. Door research kwam ik er achter dat de wijk heel idealistisch was en destijds de meest moderne wijk ter wereld. Helaas is er veel bezuinigd op de originele plannen van ontwerper Nassuth, vooral op het gebied van leefbaarheid. Toen de Bijlmer in 1984 ook nog eens werd overspoeld door junks uit de stad, was dat de nekslag voor de wijk.’
Wat is uw mooiste herinnering aan de Bijlmer?
‘In mijn herinnering is het altijd zomer in de Bijlmer, is het overal groen en spelen mijn vriendjes en ik buiten. We voetballen, fietsen door de wijk en gaan naar Kwaku. Een mooie en onbezorgde tijd. En met mijn ouders ga ik naar het Gaasperplaspark, waar we picknicken en ik de meisjes bewonder. Dat alles, die romantische kant, komt ook terug in mijn boek.’
Uw vader was een atheïstische communist. In hoeverre was u een buitenbeentje in het multi-culturele Zuidoost?
‘Wij waren een van de eerste ‘Turken’ en behoorden dus tot een minderheid in een overwegend Surinaamse wijk. Mijn familie is ook nog eens Zaza, een volk dat uit Perzië komt, én alevitisch. Dat gecombineerd met een atheïstische communistische vader, maakte van ons een aparte groep binnen de Turkse gemeenschap. ‘
‘Op mijn basisschool zaten veel moslimkinderen waar ik vriendjes mee was. Omdat ik er bij wilde horen, loog ik dat ik ook moslim was. Mijn middelbare school, Scholengemeenschap Reigersbos, stond in een toen betere sociale buurt. Daar viel ik weer uit de toon met mijn goedkope O’Hara’s van de Bristol. Ik was de arme ‘Bijlmerboy’ en werd, net als in het boek, uitgescholden voor schoonmaker. Maar ik heb daar ook mijn beste vrienden ontmoet die ik nog steeds zie.’
Hoe ziet u de toekomst van de Bijlmer?
‘Er is heel veel veranderd, zo is de flat van mijn kinderjaren gesloopt. Ik begrijp dat het stigma weg moest en er nieuwe hoop nodig was. Toch is het pijnlijk dat er zoveel karakteristieke flats zijn verdwenen. En ik hoop dat de Bijlmer betaalbaar blijft voor de oorspronkelijke bewoners. Mijn kinderen kunnen gelukkig later lezen hoe de Bijlmer was, want de oude Bijlmer en de flat die ons eens zo gastvrij opving, zullen altijd voortleven in mijn boek.’
Door Liesbeth Vermeulen
